Biodiversiteitsherstel, verduurzaming van de landbouw, en bescherming van de natuur staan steeds vaker hoog op de lokale, nationale en internationale agenda’s. We weten steeds meer over het belang van en de relatie tussen biodiversiteit, landbouw en natuur. Tegelijkertijd wordt ook duidelijk dat onze huidige omgang hiermee niet toekomstbestendig is. Hoe kun je als overheid sturen op biodiversiteitsherstel, duurzamere landbouw en een veerkrachtige natuur? Hoe creëer je draagvlak voor maatregelen? En hoe weet je of het beleid leidt tot de gewenste resultaten? Bureau 7TIEN helpt op deze domeinen met visievorming, beleidsuitvoering en evaluatie van beleid.
Het verlies aan biodiversiteit is een groot risico voor onze samenleving. We zijn sterk afhankelijk van de diensten die de grote variëteit aan soorten, ecosystemen en landschappen ons bieden. Bijvoorbeeld in voedselproductie en schoon drinkwater, het opslaan van koolstof en stikstof. In 2019 toonde het Intergovernmental Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES) aan dat door menselijke invloed de biodiversiteit en bepaalde ecosysteemdiensten sterk achteruitgaan.
Natuur en landbouw zijn de twee gebiedstypen waar dit biodiversiteitsprobleem het meest prangend is, maar ook waar een belangrijke rol is weggelegd in het herstel ervan. De huidige wijze van voedselproductie vraagt meer van de aarde dan die aankan, met bijvoorbeeld bodemerosie, stikstofuitstoot en verlaging van de insectenpopulaties als gevolg. De intensieve praktijken van de landbouw zetten ook natuurgebieden onder druk, bijvoorbeeld door verzuring en vermesting. Natuurgebieden staan verder onder druk door verstedelijking, industrie en infrastructuur, waardoor natuurdoelen niet of niet tijdig bereikt worden.
Wat kun je als gemeente of waterschap doen op het gebied van landbouw en natuur als je de biodiversiteit wilt versterken? In veel gemeenten en provincies blijft biodiversiteitsbeleid steken op kortstondige en kleine projecten, zoals het aanleggen van een kruidenrijke berm en het installeren van insectenhotels. Dat is een stap in de goede richting, maar levert geen effectieve bijdrage aan het doel van de Rijksoverheid om de biodiversiteitsafdruk te halveren. Om grotere stappen te zetten, is het noodzakelijk een integrale visie op biodiversiteit, landbouw en natuur te ontwikkelen. Met onze veranderlogica (zie onderstaande figuur) vertalen we het herstellen van biodiversiteit naar de verschillende transities die nodig zijn om dat te bereiken. Zo kan bepaald worden welke beleidsinstrumenten effectief zijn voor een succesvolle transitie.
