Gemeenten spelen een belangrijke rol in de verduurzamingsopgave. Afgelopen maart hebben we gestemd voor de gemeenteraad. De coalitieakkoorden die naar aanleiding van deze verkiezingen zijn opgesteld bieden een mooie kans om te onderzoeken wat de ambities van gemeenten zijn. Bureau 7TIEN heeft daarom ruim 200 gemeentelijke coalitieakkoorden bestudeerd. In een vierdelige serie nemen we je mee in de duurzaamheidsplannen van de gemeenten voor de komende vier jaar. In deze tweede blog onderzoeken we de ambities voor klimaatmitigatie.
Voor twee derde van de gemeente gaat klimaatmitigatie vooral over energietransitie
In de meeste van de ruim 200 onderzochte coalitieakkoorden komen ambities en maatregelen om de CO2-uitstoot terug te dringen voor. Er is veel diversiteit in de mate waarin de klimaat ambities zijn uitgewerkt. Sommige gemeenten noemen concrete percentages, een tijdsplan voor de reductie doelen en hebben het over verschillende broeikasgassen. Andere gemeenten zijn minder concreet. Opvallend is dat twee derde van de gemeenten die ambities formuleren op het gebied van klimaatmitigatie uitsluitend ingaan op maatregelen in de energietransitie.
Dit blijkt ook uit een woordwolk waarin de gemeentelijke ambities op het gebied van klimaatmitigatie zijn opgenomen. In de woordwolk is te zien dat de ‘energietransitie’, ‘energie’ en ‘zonnepanelen’ veel terugkomen. Energie en klimaat worden in de coalitieakkoorden vaak in één zucht genoemd. Zo heeft Asten het als volgt geformuleerd:
“Ook in Asten leveren we gezamenlijk met onze inwoners en ondernemers een bijdrage aan de aanpassingen in energiegebruik en klimaatverandering.”
Dat is interessant, want ook de gemeenten hebben ingestemd met het klimaatakkoord. Dat betekent 49% reductie van de emissies van broeikasgassen in 2030. Niet alleen de energievoorziening verduurzamen.
Inzet op energietransitie betekent vooral ingezette koers vasthouden
Coalitieakkoorden bevatten vaak mooie ambities en plannen. Op het vlak van energietransitie is dit anders. In opvallend veel gemeenten wordt aangesloten bij de huidige koers en de bestaande plannen. Zo zien we bijvoorbeeld het volgende terug:
In Maashorst: “Bij de uitvoering van het energieprogramma is de Regionale Energie Strategie (RES) leidend.”
In Hillegom: ”We gaan door op de ingezette koers van de energietransitie in Hillegom.”
En ook in Amstelveen: “De planning voor de verschillende trajecten op het gebied van energietransitie, circulaire economie en klimaatadaptatie zoals geformuleerd in PLECK 3.0 houden we vast en sturen we bij waar nodig.”
Dat gemeenten aansluiten bij de bestaande plannen is ook niet zo gek omdat juist afgelopen jaar de regionale energie strategieën zijn vastgesteld door de gemeenteraden. Het is dan ook goed om te lezen dat veel nieuwe colleges hier trouw aan blijven. Daarnaast houden gemeenten ook vast aan eigen beleid.
Met name steden kijken verder dan alleen energie
Energietransitie speelt dus een belangrijke rol in de gemeentelijke plannen. Klimaatmitigatie is echter breder dan alleen energie. In een kwart van de gemeenten met doelstellingen op het gebied van klimaatmitigatie zien we dit ook terug. Deze gemeenten hebben bredere ambities op het gebied van klimaat. Dit wil zeggen dat het thema klimaat ook binnen andere thema’s in het coalitieakkoord terugkomt, bijvoorbeeld op het gebied van mobiliteit, landbouw en bedrijfsleven. Op het gebied van mobiliteit zijn er bijvoorbeeld ambities voor het terugdringen van de maximumsnelheid of het stimuleren van lopen, fietsen, en deelvervoer. Op het gebied van landbouw zijn voorbeelden het stimuleren van een hoger waterpeil (om CO2-uitstoot door oxidatie van veen te voorkomen), het verduurzamen van de landbouw en het stimuleren van een korte voedselketen. Het valt op dat veel (grote) steden binnen deze categorie vallen. Wellicht heeft dit ermee te maken dat steden meer capaciteit beschikbaar hebben ten opzichte van kleine gemeenten. In kleine gemeenten is er wellicht minder capaciteit beschikbaar, en is er alleen gewerkt aan de verplichte uitwerking van een regionale energiestrategie.
Wilt u meer weten? Lees dan hier het volledige onderzoeksrapport naar coalitieakkoorden of neem contact op met Wieke Meijer.
