Juridische worstelingen met vermicomposteren
Bureau 7TIEN werkt samen met de StadsWormerij aan het ontwikkelen van een proeffabriek. In deze proeffabriek wordt lokaal organisch afval met behulp van wormen verwerkt tot vermicompost. Het klinkt logisch om wormen in te zetten, ze zijn detrivoor (afval-eter) en gedijen op organisch afval. Er bleken echter een aantal juridische barrières in de weg te staan voor dit project. Samen met de StadsWormerij ging Bureau 7TIEN aan de slag om vermicomposteren op de beoogde locatie in Amersfoort juridisch mogelijk te maken.
Lees ook: Bureau 7TIEN start partnerschap met StadsWormerij
Luister: Interview in Nieuwsweekeind (NPO 1) met Edgar van Groningen over dit project
Wat zijn die juridische barrières? Met het versnellingshuis Circulaire Economie hebben we het volledige proces in beeld gebracht en de knellende wetgeving geïnventariseerd. In figuur 1 is dit samengevat. Uiteindelijk bleek het te gaan om twee wettelijke problemen. Dit komt omdat wormen zijn opgenomen in de tabel “landbouwhuisdieren” uit het “besluit houders van dieren”. Daarmee hebben wormen dezelfde wettelijke status als bijvoorbeeld een koe. Het gevolg is dat het verkopen van vermicompost hetzelfde is als verkopen van mest (probleem 1). En dat het aanvoeren en/of voeren van organisch afval op locaties met wormen verboden is (probleem 2).
Figuur 1. Dit overzicht is opgesteld om de verschillende stappen en bijbehorende wettelijke kaders in beeld te brengen.
Het eerste probleem (verkopen van mest) bleek vanzelf opgelost te worden onder de nieuwe meststoffenwet. Vermicompost mag in die nieuwe wet worden verhandeld als “EU-bodemverbeteraar”. Hiervoor is het wel van belang om te voldoen aan wettelijke eisen met betrekking tot de stoffen die zich in de vermicompost bevinden. De StadsWormerij kan hieraan voldoen.
De tweede barrière bleek meer problemen op te leveren. Eerst traden we in overleg met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Zij gaven echter aan dat het aanpassen van de landbouwhuisdierstatus van de worm geen optie was. Over het bespreken van andere opties werd kortweg aangegeven dat dit geen prioriteit had. Dit was een grote domper want daarmee zouden de activiteiten van de StadsWormerij eigenlijk illegaal zijn en zou het openen van een proeffabriek lastig worden.
Omdat we ons hier niet bij neer wilden leggen besloten we nog een laatste poging te wagen en de politiek om hulp te vragen. Met een uitgebreide infographic (figuur 2) benaderde we de vaste commissie landbouw in de Tweede Kamer. Dit werd opgepakt door het SGP kamerlid Bisschop die Kamervragen stelde. Nu bleek een verdiepend overleg met de NVWA en indirect LNV wel mogelijk. Twee maanden later bleek uit de beantwoording dat de StadsWormerij een ontheffing mag gaan aanvragen. Hiermee is een grote stap gezet richting het realiseren van de proeffabriek in Amersfoort.
Figuur 2. Zie hier een overzicht van alle ondernomen stappen in de afgelopen jaren.
Bureau 7TIEN werkt aan transities, juist wanneer het schuurt. Heb jij een casus die binnen een van onze thema’s valt en kom je er niet uit? Neem contact op met Jesse de Graaff en wij kijken op welke manier we jou verder kunnen helpen.